EHNE Bizkaiak “harridura” agertu du Eusko Jaurlaritzak nekazarien sindikatuekin izandako bilerari buruz argitaratu duen informazioagatik

EHNE Bizkaiak bere "harridura" adierazi nahi du Eusko Jaurlaritzak joan den ostiralean Jaurlaritzako kideek eta nekazaritza sektoreko ordezkariek egin zuten bilerari buruz argitaratu duen informazioagatik.

Jaurlaritzak, bileraren ostean, informazio bat argitaratu zuen Irekian, ustezko "txoke-plan" baten inguruan Eusko Jaurlaritzak eta izaera sindikaleko nekazaritza-erakunde profesionalek hartutako konpromisoa azaltzeko. Testuan, Jaurlaritzak aurkeztutako 10 puntuko dokumentuaren inguruan "adostutako konpromiso multzo bat" aipatzen da. Dokumentu horren bidez, "Eusko Jaurlaritzak eta sektoreko eragileek lehen sektorearentzat etorkizun oparoa eta iraunkorra bermatzea dute helburu".

Andoni Garcia Bizkaiko EHNEko Batzorde Eragileko kideak argitu duenez, "ez zen inolako akordiorik egon" eta gobernuko ordezkariek aurkeztutako dokumentuak "ez ditu Bizkaiko EHNEren ekarpenak jasotzen". "Adostu zen gauza bakarra lanean jarraitzea izan zen", errepikatu du Garciak.

Andoni Garciak adierazi duenez, Lakuako Gobernuko ordezkariek sindikatuei aurkeztutako testu hori "oso abstraktua da", eta "ez du nekazaritza sektorearen egoeraren eta aldarrikapenen kontestualizaziorik, ez du egungo egoeraren azterketarik, eta ez du etorkizunerako proiekziorik ere jasotzen".

Andoni García y Alberto Llona, representantes de EHNE Bizkaia en la reunión con el Gobierno Vasco — Andoni García eta Alberto Llona, EHNE Bizkaiako ordezkariak Eusko Jaurlaritzarekin izandako bileran.

EHNE Bizkaia-ren ekarpenak

1.

⇒ Elikadura-sistema globalizatuek Euskal Herriko lehen sektorea hondatzen ari dira. Bada garaia mekanismo zehatzak artikulatzeko, eta elikadura-sistema berri baterako bidea hastea eta sendotzea ahalbidetuko diguten beharrezko tresnak martxan jartzeko. Trantsizio bat baserritar guztientzat, edozein produkzio-eredutan kokatuta daudela ere. Eredu horretan, nekazaritza eta abeltzaintza jasangarria eta agroekologia eredu eta zientzia dira, eta horien gainean antolatu behar dira Elikadura Subiranotasunerantz jotzea ahalbidetuko diguten proposamen politikoak eta beharrezko mekanismoak, garapen iraunkorretik eta elikadura-ekoizpen osasuntsutik abiatuta.

⇒ Ezinbestekoa da hurrengo hamarkadarako plan estrategiko bat egitea. Elikagaien ekoizpenean apoblazio aktiboa bermatzeko gai bagara bakarrik da posible garapen iraunkorreko eredu bat. Nekazaritza-sektoreko pertsona gehienen adinari anbizioz heldu behar diogu. Nekazaritza-ekoizpenean pertsona berriak sartzeak izan behar du lehentasunik handiena. Belaunaldien arteko errelebo-prozesu afektibo batek produkzio-ereduaren eta elikadura-sistemen aldaketa-prozesuak bizkortu ditzake, eta intentsitate handiagoa eman elikagai-ekoizpen iraunkorrerako igarobideari.

2.

⇒ Beharrezkoa da moratoria bat erreklamatzea merkataritza askeko tratatuen akordioetarako. Elikadura-sistema globalizatuak beren mugara iritsi dira, ezinbestekoa da elikadura Munduko Merkataritza Erakundetik ateratzea. Ezin dugu onartu elikadurak trukerako txanpon izaten jarraitzea merkataritza askeko negoziazioetan. Mugako kontrolak ezinbestekoak dira; izan ere, gaur egun, enpresa handiek merkataritza erabiltzen dute EB barruko prezioak jaisteko eta, horrela, beren espekulazio-negozioak elikatzeko.

⇒ Ezinezkoa da baserritarrak nekazaritzako esportazioko enpresa handi horien aurrean kokatzea eta lehiaraztea, enpresa horien emaitza ekonomikoak espekulazioaren eta finantzazioaren mende baitaude.

3.

⇒ Borondatezko eremu digitaleko koadernoa

4.

⇒ Finantza-laguntzak ematea baserritarrei koaderno digitalari buruzko prestakuntza- eta aholkularitza-ikastaroak ematen dizkieten erakundeei.

5.

⇒ Praktika desleialei buruzko Esparru Zuzentarauaren erreforma defendatzea EBn, prezioek produkzio-kostuak estaltzeko eta galeratan saltzea debekatzeko exijentzia eta nahitaezkotasuna sartzeko.

6.

⇒ Ofiziozko ikuskapenak, balio-kateko azterketetatik eta horien erreferentziazko kostuetatik abiatuta, non, kontratuen erregistroaren bidez, oso prezio baxuak detektatzen diren.

7.

⇒ Otsoa kontrolatzeko plana eta erasoak eta kalteak prebenitzeko laguntza ekonomikoak.

8.

⇒ Lurzoru publikoaren erreserba. Ezinbestekoa da udalen, aldundien eta Eusko Jaurlaritzaren arteko ekintza koordinatua.

9.

⇒ Nekazaritza-ekoizpenean gazteak instalatzeko berariazko laguntza-programak eta -sistemak antolatzea, lanaldi partzialeko jarduera babestuz. Nekazaritza eta abeltzaintza beste jarduera ekonomiko batekin uztartzea funtsezkoa izan daiteke sarrera berriak finkatzeko.

⇒ Nekazaritza-testen sarearen (LAAB) esperientzia txertatzea, ekimenak biderkatzeko eta nekazaritza-jardueran sartzeko maila handiagoak sustatzeko.

⇒ Elikagaiak publikoki erosteak berebiziko garrantzia izan behar du gazteak sartzean. Elikadura politika publikoen ardatz egituratzaile bihurtu behar da. Proposatzen dugu 5 urteko epean erosketa publiko bidez eskaintzen den elikaduraren %40, gutxienez, bertakoa eta hurbilekoa izatea, eta lehentasuna ematea ekoizpen-zatian eta eskala txikiko ekoizpenetan sartzen direnei. Eta 2030. urterako erosketa publiko hori bera % 55ean kokatzeari buruz hitz egin ahal izatea.

10.

⇒ Familia Nekazaritzaren Legeak plangintza estrategiko baten garapena ahalbidetzen eta artikulatzen duen tresna izan behar du. Familia-ustiapena (familia-lankidetza nekazaritza-jardueran) desagertu egin da, eta kontratatutako langileekin duen ustiategi-buruaren eredua ez da jasangarria izaten ari. Ezinbestekoa izango da nekazaritza-jarduera kolektibizatzeko formula berriei ekitea, eta, testuinguru horretan, eraginkorragoa izango litzateke Nekazaritza eta Elikagaigintza Politikako Legea eguneratzea.