Nekazari eta Abeltzainen Elkarteen Koordinakundeak (COAG) gaur egun Espainiako Estatuan dauden ahuntz-esnearen 5.340 ekoizleek bizi duten egoera "zaila" salatu du.

"Sektoreak nolabaiteko egonkortasunarekin jardun duen garai baten ondoren, 2023ko azarotik prezioak jaisten hasi dira eta berriro ere ustiategi txiki eta ertainen jasangarritasun ekonomikoarekin bateraezinak diren atalaseetara jaisteko mehatxua dute", azpimarratu du Antonio Rodriguez, COAGeko ahuntz-sektoreko arduradunak.

2024ko otsailean industriak batez beste 1,032 euro ordaindu zituen litroko ahuntz-esneagatik Estatuan, baina une honetan 0,85 euro/litrora jaisteko asmoa du (bi prezio horiek Andaluziako Juntako Prezio eta Merkatuen Behatokiak argitaratutako 2023ko batez besteko ekoizpen-kostuaren azpitik daude, autonomia-erkidego horretan baitaude esnetarako ahuntz-azienden abeltzaintzarik gehienak). Azterlan horren arabera, Andaluziako batez besteko ustiategi baten batez besteko ekoizpen-kostuak litroko 1,12 eta 1,09 euro artekoak izango lirateke 2023an. COAGek egoera horren berri eman die Elikagaien Informazio eta Kontrolerako Agentziari (AICA) eta Nekazaritza Ministerioari.

Esne-industriak gure produktuarekiko interesik ez izatea justifikatzen du, Herbehereetatik datorren ahuntz-esnearen eskaintza gurea baino prezio baxuagoan handitu delako. Eta, ildo horretan, hilabeteak daramatza Espainiako ekoizleak herrialde hark ezarritako bideari jarraitzera bultzatzen (hau da: ustiategien dimentsioa handitzea, areagotze handiagoa, eskala-ekonomia gehiago). "Hala ere, ezaguna da Herbehereetako esne-eskaintzaren hazkunde hori inportatzaile nagusiak, Txinak, produktuarekiko duen interesik ezaren ondorio dela", dio Rodriguezek.

Sortutako merkatu-distortsio horren aurrean eskaintza eta eskaria doitzeko asmoz, COAGek, urtarriletik, esne-premiei buruzko zehaztasuna eskatzen dio esne-industriari, eta eskari horri ez zaio inoiz erantzun. "Dirudienez, esne-industriari ez zaio interesatzen sektore ekoizlearekin aliantzan lan egitea, eta nahiago du lehengaia ahalik eta preziorik txikienean lortzean oinarritutako enpresa-estrategia baten alde egitea", deitoratu du Antonio Rodriguezek.

Ahuntz-esnearen sektoreak bizi duen egoera zailak, Ukrainako gerrak eragindako kostuen gorakadak areagotuta, esnea ekoizteko ugalketa-ustiategi ugari ixtea eragin du azken urteetan (3.724, 2007 eta 2024 bitartean, SITRANen datuen arabera). Ustiategi kopurua jaistearekin batera, areagotu egin da, eta 2007an ustiategi bakoitzeko 53.956 litro izatetik 2023an ustiategi bakoitzeko 75.561 litro izatera igaro da.

Hala ere, 2018tik (ekoizpen handieneko urtetik) Espainiako Estatuko esne-entregen bolumena jaisten ari da kanpainaz kanpaina, eta badirudi 2024an beheranzko joerarekin jarraituko duela. "Gure ustez, industriak sektoreari dimentsio handiagoak eta intentsifikazio handiagoa eskatzen jarraitzeko egin duen apustua ez dator bat errealitatearekin, eta ez da bateragarria ustiategietan dagoen gogaitasunarekin", adierazi du COAGeko ahuntz-azienden arduradunak.