Jesus Arbizu eta Martin Zelaia (Sustrai Erakuntza): “Caparrosoko Valle de Odieta makroetxaldea handitzeko saiakera berria”

Valle de Odieta enpresak eta bere filialak (HTN) urteak daramatzate instalazioak handitu nahian, administrazioa ezartzen ari den erregulazio guztien aurka. Epai judizial bati esker, abere kopurua gaur egun baimenduta dituzten hainbat adinetako 7.800 bururaino zabaltzea lortu zuten. Baina horrekin pozik ez, eta 2023an instalazioak 11.372 abelbururaino handitzeko proiektua aurkeztu zuten jendaurrean. Zabaltze basati hori...

Johanna Eckhardt (No Patents on Seeds!): “Asmatu al daiteke artoa? Patenteek haziak eskuratzea mehatxatzen dute”

Europako legeriaren arabera, fitomejoramenduaren eremuan baino ezin dira eman ingeniaritza genetikoari buruzko patenteak. Hala eta guztiz ere, hazi enpresa handiek lege hutsuneak aprobetxatu dituzte eta dagoeneko 200 patente lortu dituzte laborantza tradizionalari buruz. Nekazariek material genetikoa behar dute izurriteei, gaixotasunei eta klima-aldaketari aurre egiteko. Europako egungo patente-sistemak haien lana oztopatzen du. 2022an,...

Nyéléni 57 editoriala: “Elikadura-burujabetzan oinarritutako merkataritza-esparru berri bat”

Gaur egungo nazioarteko merkataritza-ordena enpresa transnazionalen hedapena bultzatzeko eta potentzia kolonialek munduko baliabide naturalen gainean zuten kontrola mantentzeko ezarri zen. Munduko Merkataritza Erakundea, Nazioarteko Diru Funtsa, Munduko Bankua eta merkataritza libreko akordioak erabili dira baliabide nazionalen eta tokiko merkatuen gainean herrien subiranotasuna bermatzen zuten politika nazionalak desegiteko. Hori dela eta, Nyéléni aldizkariaren edizio honek...

Etxalde 83 editoriala: “Europar Batasunaren elkarrizketa estrategikoaren ‘kimu berdeak’”

Europako Batzordeko presidenteak (Ursula von der Leyen) urte hasierako nekazaritza-protesten testuinguruan iragarritako Nekazaritzaren Etorkizunerako Elkarrizketa Estrategikoa delakoaren barne-txostena eta ondorioak argitaratu dira. Zazpi hilabeteko prozesua izan da, eta 29 erakundek parte hartu dute elikatze-kate osoan, horien artean Via Campesina Europako koordinatzaileak (ECVC). Elkarrizketa konfidentzialtasun-arauen arabera garatu da, eta horregatik ez dira edukiak ezagutu txostena...

Kimetz Arana: “Baserritarren oporrak”

Baserritarrek badute oporrik? Galdetu dute eskolan. Ezezkoa erantzun dute ikasleek. Orduan, egunero lanean, baserritar izan nahiko zenukete etorkizunean? Eta inork baserritarra izan nahi ez badu, nork egingo du guretzako janaria? Airean gelditu da galdera. Pertsonaren osasun eta ongizaterako beharrezkoa da norbere gustu eta interesak garatzeko denbora izatea, egunerokotasunetik deskonektatu eta atsedenerako tartea...

Noemí Alba: “Gutxieneko karbono-aztarna duten elikagai ekologikoak aurkitzea”

Azken hamarkadetan nekazaritza ekologikoa masiboki hedatu bada ere, mende erdi baino gehiago da jada. Ohiko nekazaritzaren eta produktu kimiko artifizialen erabileraren inpaktu negatiboei erantzuteko sortu zen, paisaiaren degradazioaren, lurzoruaren emankortasunaren eta tokiko barietateen galeraren eta ingurumen- eta gizarte-ondorioak kontuan hartzen ez dituen nekazaritza-lanaren teknifikazioaren erantzule baitira. Nekazaritza ekologikoaren helburua komunitateak modu jasangarrian hornitzea da,...

Beñat Zaldua: “Lau albiste energetiko txar eta itxaropen bat Araba, Bizkaia eta Gipuzkoarentzat”

EAEko energia-horniduraren tasa %8,7koa izan zen 2023an, eta horrek esan nahi du hiru lurraldeetan kontsumitutako energiaren %90 baino gehiago kanpotik inportatu zela. Gehien-gehienak, gainera, petrolioa eta gas naturala dira. Hala dago jasota EEEren azken txostenean. «Euskadiko egoera energetikoak ez du aldaketa handirik izan». Energiaren Euskal Erakundeak (EEE) hitz horiekin ekin dio 2023an Araban,...

Greenpeace: “SLAPPak edo nola isilarazi herritarrak”

SLAPP izenaz ezagutzen diren parte-hartze publikoaren aurkako eskaera estrategikoak, terminologia ingelesean, jazarpen-modu bat dira, normalean prozedura judizialen bidez, eta, horien bidez, korporazio handiek eta botere publikoek isilarazi egiten dituzte kazetariak, komunikabideak, irregulartasun-salatzaileak eta giza eskubideen defendatzaileak, bai eta gizarte zibileko erakundeak, sindikatuak, artistak, ikertzaileak eta akademikoak ere, iritzi-eskubidea ez baliatzeko. 70eko hamarkadatik ezagutzen...

Amnistia Internacional: “Klima-aldaketari buruzko 4 bulo handi: gezurrak agerian”

Bero-boladaren eta muturreko tenperaturen erdian, gezurtatu egin ditugu klima-aldaketari buruzko 4 bulo komun. Tenperaturak gora egin eta berotze globalaren ondorioak ukaezinak bihurtzen diren heinean, funtsezkoa da egia argitzea eta ebidentzia zientifikoan oinarritutako premiazko ekintzak sustatzea. Bero-boladak klima-aldaketaren ondorio zuzenetako bat dira. Horietan tenperatura oso altuak lortzen dira. Definizio bakarra ez dagoen arren,...

Morgan Ody: “Merkataritza libretik irten, nekazaritza eredu iraunkorragoetarantz trantsizioa lortzeko”

* Morgan Ody La Via Campesinako Koordinatzaile Nagusia da, eta eskala txikiko barazkien ekoizlea Frantziako Bretainian. Urte hasieran eta hainbat astetan, Europako hainbat herrialdetako nekazariak haserre agertu dira nekazaritza-politika neoliberaleko hamarkadetako egoera ezinezkoagatik. Ekoizpen-kostuak etengabe igo dira azken urteotan, eta ordaintzen zitzaizkien prezioak, berriz, gelditu egin dira edo jaitsi ere egin dira....
×